တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ကို သာမညဖလအခါတော်နေ့လို့ခေါ်ရခြင်းအကြောင်းအရင်း

တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာလူမျိုးတို့ အထွဋ်အထိပ်ထားရာ ရက်မြတ်အခါတော်နေ့ဖြစ်ပါတယ်။တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ကို သာမညဖလအခါတော်နေ့လို့လည်း ခေါ်ဆိုလေ့ရှိကြပါတယ်။ဒါဟာ မြတ်စွာဘုရားရှင်လက်ထက်ကအကြောင်းအရာတစ်ခုကို အစွဲပြုပြီး ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။မြတ်စွာဘုရားရှင်လက်ထက်မှာ အဇာတသတ်မင်းဟာ  ဒေဝဒတ်ရဲ့ စေစားမှုကြောင့် အသိမှားကာ ဖခင် ဗိမ္ဗိသာရမင်းကို သတ်ခဲ့မိပါတယ်။ဖခင်ဖြစ်သူ ဗိမ္ဗိသာရမင်း ကို သတ်ခဲ့မိတဲ့အချိန်မှစ၍ အဇာတသတ်မင်း ဟာ ကံကြီးထိုက်နေခဲ့တဲ့အတွက် သူ့ရဲ့မျက်လုံးများကို လှံချက်ပေါင်း အရာအထောင် နဲ့ ထိုးဆွခံရသလို ဝေဒနာစွဲကပ်ကာ အိပ်မပျော်တဲ့ဝေဒနာကို စတင်ခံစားလာရပါတော့တယ်။ဒီဝေဒနာဟာ အလွန်ပြင်းထန်ခဲ့ပြီး ပျောက်ကင်းအောင်စွမ်းဆောင်ပေးနိုင်တဲ့ ဆေး လုံးဝမရှိခဲ့တဲ့အတွက် အမတ်များရဲ့ အကြံပေးချက်အရ တိတ္ထိဆရာကြီး(၆)ဦးထံ သွားရောက်ပြသခဲ့ပါတယ်။တိတ္ထိဆရာကြီး(၆)ဦးကလည်းလက်လွှတ်လိုက်ပြီးနောက် ဇီဝကသမားတော်ရဲ့အကြံပေးချက်အရ အဇာတသတ်မင်းဟာ မြတ်စွာဘုရားရှေ့မှောက်သို့ ရောက်ရှိလာပါတော့တယ်။

မြတ်စွာဘုရားထံရောက်ရှိခဲ့တဲ့ ည ဟာ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ည ဖြစ်ပြီး ဥယျာဉ်တော်ထဲမှာ တစ်ထောင့်ငါးရာတစ်ဆယ်သော ရဟန်းပေါင်းခြံရံကာ တင့်တယ်စွာ သီတင်းသုံးနေတော်မူတဲ့ မြတ်စွာဘုရားကို မြင်တွေ့လိုက်ရတဲ့အခါမှာ အဇာတသတ်မင်းဟာ ကြည်ညိုသပ္ပာယ်လွန်းပြီး သဒ္ဒါတရာများပွားများလာကာ “ငြိမ်သက်တည်ကြည်သော ရဟန်းတို့ကို ရှေးကတစ်ခါမှမြင်ဖူးပါတကား”ဟူသော စကားကို အလိုအလျောက်ပင် နှုတ်မှထွက်သွားမိခဲ့ပြီး မြတ်စွာဘုရားအား အလွန်ပင် ကြည်ညိုစိတ်များဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ထို့နောက်မြတ်စွာဘုရားဟာ သာမညဖလသုတ်တော် ကို ဟောကြားပါတော့တယ်။အဇာတသတ်မင်းဟာ သာမညဖလသုတ်တော်ကို နာကြားပြီးသည့်အချိန်မှစ၍ အိပ်မပျော်တဲ့ ဝေဒနာများသက်သာပျောက်ကင်းခဲ့ပြီး ဖခင်ကိုသတ်ခဲ့မိတဲ့ သူ့ရဲ့အမှားကိုလည်းသိမြင်လာကာနောင်တကြီးစွာရခဲ့ပါတယ်။ဒါကြောင့် သူ ဟာ မြတ်စွာဘုရားထံမှာ ဖခမည်းတော်ကိုသတ်ခဲ့မိတဲ့အပြစ်ကိုဝန်ခံခြင်း ၊ ဖခမည်းတော်ကိုသတ်ခဲ့မိတဲ့အပြစ်အားဝန်ချတောင်းပန်ခြင်း ၊ ထိုကဲ့သို့သော မကောင်းမှုများကို နောင်ထပ်တစ်ဖန်ဘယ်တော့မှမလုပ်တော့ကြောင်း ကတိပေးခဲ့ခြင်းများကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။အဇာတသတ်မင်းဟာ သာမညဖလသုတ်တော်ကို နာယူခဲ့သော်လည်း ကံကြီး(၅)ပါးထဲမှတစ်ပါးအပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ အဖကိုသတ်ခြင်းဟူသော ပိတုဃာတကံ ကို ကျေးဇူးရှင်ဖခင်ဖြစ်သူ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကို သတ်မိထားခဲ့ခြင်းအပြစ်ကိုကျူးလွန်ခဲ့တဲ့အတွက် သောတပတ္တိဖိုလ်မရပဲ အပါယ်ငရဲကျခံခဲ့ရပါတယ်။သို့ပေမယ့် သာမညဖလသုတ်တော်ကို နာယူခဲ့တဲ့အကျိုးကျေးဇူးကြောင့် သူဟာ မဟာအဝီစိ ငရဲတွင်မကျ‌ရောက်တော့ပဲ အပြစ်ဒဏ်ပေါ့လျော့တဲ့ လောဟကုမ္ဘီ ငရဲတွင်သာကျရောက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး နောင်သောအခါမှာ ဝိဇီတာဝီ အမည်ရှိ ပစ္ဆေကဗုဒ္ဓါဖြစ်ပြီး ကျွတ်တမ်းဝင်ရမည်ဟုဆိုခဲ့ကြပါတယ်။

ထိုမှစ၍ မြတ်စွာဘုရားဟာ အဇာတသတ်မင်းအား သာမညဖလသုတ်တော်ကို ဟောကြားခဲ့သည်ကို အစွဲပြုကာ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ကို သာမညဖလအခါတော်နေ့လို့ခေါ်တွင်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ဒါ့အပြင် ဇီဝကဦးဆောင်တဲ့ မိန်းမစစ်သည်(၅၀၀)တို့ဟာ မြတ်စွာဘုရားကျောင်းတော်ပတ်ပတ်လည် ဆီမီးအလင်းရောင်ထိန်ထိန်လင်းစေနိုင်ဖို့ တန်ဆောင်တိုင်လို့ခေါ်တဲ့ ဆီမီးတိုင်တို့ဖြင့် ထွန်းညှိခဲ့ကာ မြတ်စွာဘုရားရဲ့ကျောင်းတော်ကို ထိန်လင်းစေတာကို အကြောင်းပြု၍ တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော် ဟု စတင်ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ကြပြီး တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်တွင် ဆီမီး ပူဇော်ပွဲများ ပြုလုပ်ကြလေ့ရှိပါတယ်။