ဒီဥယျာဉ်ကြီးကတော့ ရှေးယခင်အချိန်က အယုဒ္ဓယလို့နာမည်တွင်ခဲ့တဲ့ ဘန်ကောက်မြို့ကြီးမြောက်ဘက်မှမှာရှိတဲ့ သမိုင်းရာဇဝင် ကြွယ်ဝတဲ့ဥယျာဉ်ကြီးတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင်သုတေသန နေရာ များ၊ အနုပညာလက်ရာများ များစွာရှိတဲ့ဒီဥယျာဉ်ကြီးဟာ ၁၄ ရာစုကတည်းက တည်ရှိခဲ့ကြောင်း သမိုင်း အထောက်အထားများအရသိရပါတယ်။ ထို့အပြင်ဒီဥယျာဉ်ထဲမှာရှေးဟောင်းဗုဒ္ဓဘာသာဘုရားကျောင်းများ လည်းတည်ရှိနေပါတယ်

ဥယျာဉ်ကြီးတည်ရှိရာနေရာဟာ ၁၈ ရာစုနှောင်းပိုင်းအထိ အယုဒ္ဓယရဲ့ ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာအချက်အချာ ကျတဲ့ မြို့တော်တစ်ခုအဖြစ်ရပ်တည်ခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။ မြို့တော်ကို ၁၃၅၀ ခုနှစ်မှာတည်ထောင်ခဲ့ပြီး လူပေါင်း တစ်သန်းကျော်ခန့်နေထိုင်ခဲ့သော ကမ္ဘာပေါ်မှာအကြီးဆုံးမြို့ကြီးတစ်ခုဖြစ်နိုင်ကြောင်း ၁၈ရာစု မှာ မှတ်တမ်းပြုခဲ့တဲ့ရှေးဟောင်း သတင်းအရင်အမြစ်များအရသိရပါတယ်။ ၁၇၆၇ ခုနှစ်မှာဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ မြန်မာ- ယိုးဒယား စစ်ပွဲအတွင်းမှာအပျက်အစီးများ ရှိခဲ့ကြောင်းလဲသိရပါတယ်

အယုဒ္ဓယရဲ့သမိုင်းဝင်နေရာတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဒီပန်းခြံကြီးဟာ ယူနက်စကို ရဲ့ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ဆိုင်ရာ နေရာတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့မြို့ဟောင်းကြီးတစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ထိုမြို့ဟောင်းကြီးဟာနှစ်စဉ်ခရီးသွားများစွာကိုဆွဲဆောင်နိုင်တဲ့နေရာတွေထဲကတစ်ခုပဲဖြစ်ပြီးထိုင်းနိုင်ငံ အတွက်အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့အမွေအနှစ်တွေထဲက တစ်ခုလဲဖြစ်ပါတယ်